Sytuacja na rynku i wyniki sieci PSB w 2021 roku
Od dwóch lat nasza branża zmaga się z negatywnymi skutkami pandemii. W roku 2021 wystąpił szereg kolejnych czynników – od miesięcy letnich zaczęły wyjątkowo drastycznie rosnąć ceny materiałów budowlanych. Wzrosły koszty płac, usług, energii, paliw, kursy walut, stopy procentowe kredytów oraz inflacja, która w końcu roku osiągnęła poziom ok. 9%. Dodatkowymi barierami były ograniczenia w dostępności niektórych materiałów budowlanych, braki surowców oraz niedobory wykwalifikowanych fachowców.
JAKIE BYŁY PRZYCHODY SIECI PSB ORAZ JAK KSZTAŁTOWAŁ SIĘ POPYT NA KRAJOWYM RYNKU?
Na koniec 2021 r. Grupę PSB tworzyło 410 firm handlowych, które łącznie dysponowały 292 składami materiałów budowlanych, 342 sklepami PSB Mrówka oraz 73 placówkami PSB Profi. W omawianym okresie sieć detaliczna powiększyła się aż o 32 markety, poza tym 4 hurtownie zostały przekształcone w nowoczesne centra budownictwa PSB Profi.
Łączne przychody ze sprzedaży materiałów budowlanych wszystkich partnerów Grupy PSB Handel S.A. osiągnęły w 2021 r. historyczny pułap 9 mld zł – ponad 18% wzrost w stosunku do wyników osiągniętych w roku poprzednim. Jest to efekt dwóch czynników: wzrostu inwestycji budowlanych i wzrostu cen materiałów – ryc. 2 i ryc. 3. Przeciętna firma w Grupie PSB zwiększyła swoją sprzedaż o 17%, aż 91% z nich odnotowało wzrosty, a tylko 9% spadki przychodów. W roku 2020 i okresach wcześniejszych proporcje te wynosiły ok 70/30.
W styczniu i w lutym 2021 r. wzrost popytu miał miejsce tylko w nowoczesnym kanale dystrybucji (sklepy PSB Mrówka). Natomiast od marca utrzymywała się dodatnia dynamika sprzedaży w obu sektorach, przy czym od maja była ona w hurcie znacznie wyższa niż w detalu. I tak wyniosła ona odpowiednio (rok do roku): w kanale tradycyjnym +20%, a zaś w kanale detalicznym +10% – ryc. 4.
Ryc. 2. Przychody Parnerów PSB w podziale na kanały dystrybucji w latach 2020-2021
Fig. 2 Revenues of PSB Partners divided into distribution channels in the year 2020–2021
mln PLN
Ryc. 3. Przychody Partnerów Grupy PSB w latach 2010-2021, na ich tle zakupy w Centrali
Fig. 3 Revenues of PSB Partners in the year 2010–2021, purchases at the Central Office compared to revenues
mln PLN
Ryc. 4. Miesięczne dynamiki przychodów w placówakch Grupy PSB 2021/2020
Fig. 4. Monthly revenue dynamics of Grupa PSB’s points of sale in 2021/2020
Dynamika po 12. miesiącach:
Mrówki +10,2%
Składy i Profi +20,4%
%
DYNAMIKA SPRZEDAŻY I CEN CENTRALI PSB WG GRUP PRODUKTOWYCH
Przychody Grupy PSB Handel S.A. (centrali) ze sprzedaży materiałów dla budownictwa oraz domu i ogrodu w 2021 r. osiągnęły poziom 3,8 mld zł i były wyższe o 18% od osiągniętych w analogicznym okresie roku poprzedniego, w tym efekt wzrostu cen stanowił aż 12%.
Odnotowano wzrosty we wszystkich 20 analizowanych przez centralę grupach produktowych – zarówno po stronie sprzedaży jak i po stronie cen. Przy czym w maju, lipcu, wrześniu, październiku i grudniu wzrost cen materiałów budowlanych był wyższy niż wzrost sprzedaży. Ranking dynamik sprzedaży otwiera po raz kolejny grupa ogród i hobby, która odnotowała +30% wzrost, przy ponad 7% wzroście cen. Kolejne trzy grupy uzyskały wynik bliki 30%. I tak, wicelider – izolacje termiczne – zanotował 29,9% przyrost, ale przy wzroście cen o ponad 32%. Kolejna grupa – motoryzacja – osiągnęła 29,8% (wzrost cen 6,6%), zaś płyty OSB uzyskały 28,2% wzrost sprzedaży, ale przy aż 56% przyroście cen.
Sprzedaż kolejnych siedmiu grup wzrosła od 20 do 26%, a wzrost następnych pięciu grup wahał się w przedziale od 13 do 19%. Nie zmieniła się tylko sprzedaż w grupie cement, wapno, tutaj ceny wzrosły o 5%.
Najwyższą, dwucyfrową dynamikę cenową odnotowały płyty OSB +56%, izolacje termiczne +32%, sucha zabudowa +29%, dachy, rynny +14% oraz instalacje, ogrzewania +12%. Najmniej wzrosły ceny w grupach: dekoracje +3%, ściany, kominy +4%, farby, +5% oraz cement, wapno +5% – ryc. 5.
W 2021 r. ceny produktów hurtowych (ciężka budowlanka) zwiększyły się przeciętnie o 15%, zaś z sektora dom i ogród o 9%.
Ryc. 5. Dynamika sprzedaży i cen Grupy PSB (Centrali) w grupach asortymentowych 2021/2020
Fig. 5. Sale and prices dynamics of Grupa PSB Handel SA (Central Office) in assortment groups in 2021/2020
PODSUMOWANIE ROKU 2021
1 .
Przeciętna firma partnera Grupy PSB zwiększyła swoje przychody ze sprzedaży na potrzeby budownictwa o 17% (w 2020 r., ze względu na pandemię, wzrost wyniósł tylko 3%).
2 .
Od marca utrzymywała się dodatnia, dwucyfrowa dynamika sprzedaży w obu kanałach dystrybucji, przy czym w hurcie była znacznie wyższa niż w detalu – odpowiednio +20% i +10%.
3 .
Nastąpił nienotowany od lat wzrost cen materiałów budowlano-remontowych średnio o 12%. Przy czym ceny produktów tzw. ciężkiej budowlanki wzrosły o 15%, z kolei produkty służące do utrzymania domów i ogrodów zdrożały o 9%.
4 .
Wzrost cen był efektem wielu składowych: gwałtownego wzrostu popytu oraz niewystarczającej podaży wywołanej zaburzeniami na różnych etapach tradycyjnego łańcucha wytwarzania i dostaw (surowce, komponenty, logistyka – w tym frachty morskie).
5 .
W 2021 r., według GUS, budownictwo mieszkaniowe w kategorii pozwoleń na budowę wykazało (rdr) w budownictwie indywidualnym wzrost o ponad 21%, a w budownictwie na sprzedaż/wynajem o niemal 24%. W kategorii mieszkań rozpoczętych wzrosty wyniosły odpowiednio: bud. indywidualne o 17,5%, a bud. na sprzedaż/wynajem niemal 28%. Zarazem oddano do użytkowania o ponad 19% więcej mieszkań w bud. indywidualnym, natomiast w bud. na sprzedaż/wynajem miał miejsce spadek o 0,7%.
6 .
Wg Biura Informacji Kredytowej w 2021 r. banki udzieliły 273 tys. kredytów mieszkaniowych (wzrost rok do roku o ponad 25%) o wartości 89 mld zł (wzrost rdr +40%).
7 .
Pandemia ograniczyła wydatki w budżetach rodzinnych na m.in. na kulturę i turystykę, jednocześnie wywołała nieplanowany wcześniej, ale znaczący wzrost wydatków remontowych.
8 .
Pod koniec roku referencyjna stopa procentowa wzrosła z 1,25% do 1,75%. Jeszcze mocniej wzrosły notowania WIBOR-u (częsty składnik oprocentowania kredytów hipotecznych) - z poziomu 0,24% we wrześniu do 2,54% na koniec 2021 r.
JAKI BĘDZIE SEZON 2022 DLA HANDLU MATERIAŁAMI BUDOWLANYMI?
1 .
Dane dotyczące liczby wydanych pozwoleń na budowę oraz rozpoczętych inwestycji mieszkaniowych w 2021 r. dają podstawę do pozytywnych prognoz popytu na materiały budowlane sezonie 2022.
2 .
Ilość i wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych w ubiegłym roku także pozwala na ostrożny optymizm, jednak niebezpieczeństwo dalszego, znacznego podnoszenia stóp procentowych w roku 2022 może istotnie ograniczyć zdolność kredytową wielu rodzin.
3 .
Ze względu na wysoką inflację, wzrost cen materiałów i usług budowlanych, wyższe oprocentowanie kredytów hipotecznych, wyższe ceny prądu i gazu, zmniejszą się budżety rodzinne na inwestycję, co zapewne wydłuży okres realizacji już rozpoczętych budów.
4 .
Będą nadal występować opóźnienia w dostawach części materiałów, skala wzrostu cen jest trudna do oszacowania.
5 .
Wojna w Ukrainie już bardzo znacząco zaburza sytuację w sektorze budowlanym – skala wpływu oraz czas jej trwania są aktualnie nie możliwe do jakiejkolwiek oceny.
6 .
Na tle powyższych przesłanek uzyskanie wyników porównywalnych z rokiem 2021 będzie można uznać za sukces.
7 .
Grupa PSB planuje w 2022 r. otwarcie ok. 20 sklepów PSB Mrówka.